Dünya Bankası, küresel emtia fiyatlarının 2026 yılında son altı yılın en düşük seviyesine gerileyeceğini duyurdu. Bankanın ekim ayına ait Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nda, bu düşüşün emtia fiyatlarının art arda dördüncü yıl da azalma göstermesi anlamına geldiği vurgulandı.
Yüzde 7 Düşüş Beklentisi
Raporda, emtia fiyatlarının bu yıl ve gelecek yıl yaklaşık olarak yüzde 7 oranında gerileyeceği öngörülmekte. Bu durumun ardındaki sebepler arasında zayıflayan küresel ekonomik büyüme, artan petrol arzı ve devam eden siyasi belirsizlikler ön planda. Rapor ayrıca, azalan enerji fiyatlarının küresel enflasyonu hafifletme noktasında yardımcı olduğu ve buğday ile pirinç fiyatlarının bazı gelişmekte olan ülkelerde gıda maliyetlerini düşürdüğü bilgisine de yer verdi.
Enerji Fiyatlarındaki Düşüşler
Raporda, emtia fiyatlarının hâlâ pandemi öncesi seviyelerin üzerinde bulunduğu vurgulanarak, 2025 ve 2026 yıllarında fiyatların 2019'a göre sırasıyla yüzde 23 ve yüzde 14 daha yüksek kalacağı öngörülüyor. Özellikle petrol fiyatları konusunda dikkat çekici tahminlerde bulunuluyor. Küresel petrol fazlasının bu yıl büyük oranda artış göstermesi bekleniyor; bu fazlanın 2024 yılında 2020'deki zirve seviyelerin yüzde 65 üzerine çıkması öngörülmekte. Bu durum, dünya genelinde benzin ve sıkıştırılmış gaz fiyatlarının düşmesine yol açabilir.
Gıda Fiyatlarında Dönüşüm
Emtia fiyatları genel olarak 2025 yılında yüzde 12, 2026 yılında ise yüzde 10 azalma göstermesi bekleniyor. Gıda maliyetleri de öngörülen bir düşüş içerisinde. 2025 için yüzde 6,1 ve 2026 için ise sadece yüzde 0,3 oranında bir gerileme öngörülmekte. Rapor, soya fasulyesi fiyatlarındaki düşüşün rekor seviyelere ulaşmasının ardından, önümüzdeki yıllarda dengelenmesi bekleniyor. Ayrıca, kahve ve kakao fiyatlarının, arz koşullarının iyileşmesi sebebiyle 2026 yılında azalmaya başlayacağı da notlar arasında yer almakta.
Altın Fiyatlarının Geleceği
Raporda kıymetli metallerin bu yıl rekor seviyelere ulaştığına ve bu artışın merkez bankalarının alımları ile güvenli liman olarak görülen varlıklar üzerindeki talebin yüksek olmasından kaynaklandığı belirtiliyor. 2025 yılında, altın fiyatlarının yüzde 42 oranında artacağı öngörülmekte. Ayrıca, gelecek yıl da yüzde 5 oranında bir artış olması ve böylelikle 2015-2019 ortalamasının iki katına çıkması bekleniyor. Gümüş fiyatlarının da bu yıl yüzde 34 oranında arttığı ifade edilmekte ve 2026'da da yüzde 8'lik bir artış öngörülmektedir.
Küresel Ekonomi Üzerindeki Etkiler
Dünya Bankası'nın raporu, küresel büyümenin zayıf kalmaya devam etmesi, ticaret gerilimleri ve politik belirsizliklerin sürmesi durumunda emtia fiyatlarının tahmin edilenden daha fazla bir düşüş sergileyebileceği uyarısında bulunuyor. Bu belirsizlikler, hem tüketicileri hem de üreticileri olumsuz etkileyebilirken, gelecekteki ekonomik riskleri ve enflasyonu da tetikleyebilir. Bu nedenle, piyasalardaki dalgalanmalar yakından izlenmeli ve gerekli tedbirler alınmalıdır.
