TÜRKİYE’NİN FINDIK İHRACATINDA SERT DÜŞÜŞ
Doğu Karadeniz’in fındık ihracatında 2025 yılı Eylül ve Ekim aylarında yaşanan düşüş, sektör temsilcilerini endişelendirdi. Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Fındık ve Fındık Mamulleri Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, fındık ihracatının hem miktar hem de değer bazında önemli ölçüde azaldığını açıkladı.
FINDIK SEZONUNDA BEKLENENİN ALTINDA PERFORMANS
10 AYDA 206 BİN TON FINDIK İHRAÇ EDİLDİ
2025’in Ocak-Ekim döneminde Türkiye genelinde toplam 206 bin ton fındık ihraç edildi. Bu ihracattan 1 milyar 813 milyon 830 bin dolarlık döviz girdisi sağlandı. Ancak bu rakamlar, 2024’ün aynı dönemiyle kıyaslandığında miktarda yüzde 19, değer bazında ise yüzde 12’lik bir düşüşü gösteriyor.
EYLÜL AYI KAYIPLARI DİKKAT ÇEKİYOR
Yeni sezonun başladığı Eylül ayında ise fındık ihracatı beklenenin oldukça altında kaldı. Sadece 17 bin 304 ton fındık ihraç edilirken, bu ihracattan elde edilen gelir 205 milyon 97 bin dolar oldu. Geçen yılın aynı ayına göre ihracatta miktar bazında yüzde 56, değer bazında ise yüzde 36 oranında düşüş yaşandı.
TRABZON’UN FINDIK İHRACATI KAN KAYBETTİ
İLK 10 AYDA 500 MİLYON DOLARLIK İHRACAT
Trabzon, Türkiye’nin en çok fındık ihraç eden illerinden biri olmayı sürdürüyor. 2025’in ilk 10 ayında Trabzon’dan toplam 55 bin 756 ton fındık ihraç edilerek 500 milyon 377 bin dolar gelir elde edildi. Ancak bu ihracat miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22 düşerken, değer açısından da yüzde 19’luk bir gerileme kaydedildi.
YÜZDE 75’LİK MİKTAR KAYBI
Trabzon’un ihracatında en dikkat çekici gerileme sezonun ikinci ayında yaşandı. Ekim ayı itibarıyla Trabzon’dan sadece 2 bin 449 ton fındık ihracatı gerçekleştirildi. Bu miktarın karşılığı ise 28 milyon 537 bin dolar olarak kayıtlara geçti. Geçen sezonun aynı dönemine kıyasla bu miktar yüzde 75 oranında azaldı. Değer bazında da yüzde 19 oranında kayıp yaşandı.
EN ÇOK FINDIK ALAN ÜLKELER BELLİ OLDU
2025 yılının ilk 10 ayında Türkiye, 120 farklı ülkeye fındık ihraç etti. En çok ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İtalya, Fransa, Polonya ve Hollanda oldu. Avrupa ülkeleri, geleneksel olarak Türk fındığının en büyük alıcıları arasında yer almaya devam ediyor.
SEBEP NE? DÜŞÜŞÜN NEDENLERİ ARAŞTIRILIYOR
Fındık ihracatında yaşanan bu gerilemenin arkasında birden fazla faktör olduğu düşünülüyor. Kur dalgalanmaları, küresel ekonomik belirsizlikler, fındıkta arz-talep dengesi ve fiyat politikaları, ihracatı doğrudan etkileyen başlıca unsurlar arasında yer alıyor. Ayrıca, iç piyasada artan maliyetlerin ihracat fiyatlarını yukarı çekmesi, alıcı ülkelerin daha temkinli sipariş vermesine yol açmış olabilir.
FINDIK SEKTÖRÜNDEN DESTEK ÇAĞRISI
DKİB Fındık ve Fındık Mamulleri Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, açıklamasında ihracatçıların desteklenmesi gerektiğini belirtti. Arslantürk, “Türkiye fındık üretiminde dünya lideri olmasına rağmen, bu avantajını ihracatta yeterince kullanamıyor. Rekabetçi fiyat politikaları ve pazar çeşitliliği üzerinde daha fazla çalışmalıyız” ifadelerini kullandı.
TRABZON’UN PAYI YÜZDE 28 SEVİYESİNDE
Trabzon, Türkiye genelindeki toplam fındık ihracatının yaklaşık yüzde 28’lik kısmını tek başına karşılıyor. Bu oran, ilin fındık sektöründeki önemini koruduğunu gösterse de, son aylarda yaşanan düşüşler geleceğe dair soru işaretleri oluşturdu.
SONUÇ VE BEKLENTİLER
Fındık ihracatındaki bu düşüş, hem bölge ekonomisini hem de ülke genelindeki döviz gelirlerini olumsuz etkileyebilir. İhracatçılar, sezonun kalan aylarında toparlanma beklerken, sektör temsilcileri de devlet desteklerinin artırılmasını talep ediyor. Trabzon ve Karadenizli üreticiler, fındığın yeniden uluslararası pazarda daha güçlü yer alması için çözüm odaklı adımlar bekliyor.